تاثیر عصاره های گیاهی روی سفید بالک گلخانه و مقایسه تاثیر آن ها با آفت کش های شیمیایی

سفید بالک گلخانه میزبان های متعددی را مورد حمله قرار می دهد. استفاده فراوان از حشره کش های مصنوعی سبب ایجاد مقاومت و طغیان جمعیت آفت شده است .به همین منظور استفاده از شیوه های جایگزین در مدیریت آفات مانند استفاده از ترکیبات طبیعی در کنترل آفت و کاهش خطرات ناشی از آنها موثر می باشد. آزمایشاتی جهت تعیین تاثیر برخی از عصاره های گیاهی روی سفید بالک گلخانه و مقایسه کارایی آن ها با برخی ازآفت کش های رایج صورت گرفت. در تحقیقات آزمایشگاهی دوایری از برگ لوبیا دارای تخم (7 روزه)، حداکثر تعداد پوره های ظاهر شده (90 درصد) و پوپاریوم تازه تفریخ شده به طور مجزا روی سطح آگار ژل 0.7 درصد در داخل پتری دیش هایی به قطر 5 سانتی متر قرار گرفت. سپس با عصاره ی متانولی زیتون تلخ و اسفند (80 میلی گرم بر میلی لیتر) و آفت کش های متداول (حدکثر غلظت توصیه شده) تیمار شدند. در تیمار شاهد از آب مقطر استفاده شد. در تحقیقات گلخانه ایی عصاره های گیاهی و آفت کش های متداول که در بالا اشاره گردید روی گیاهان خیار دارای تخم (7-5 روزه)، حداکثر تعداد پوره های ظاهر شده (90 درصد) و پوپاریوم های تازه تفریخ شده به طور مجزا اسپری شد. در هر آزمایش به طور جداگانه تعداد پوره ها، پوپاریوم ها و پوسته های خالی شفیرگی مورد شمارش قرار گرفت. همچنین در آزمایشات دیگر، گیاهان خیار با اسانس های گیاهی شامل آویشن، رازیانه، زیره سبز، پرتقال و بومادران ( غلظت40 میکرولیتر بر میلی لیتر) یا عصاره ی آبی حاصل شده از هریک از آن ها تیمار شدند. چهار بوته خیار تیمار و چهار بوته خیار شاهد در داخل یک قفس به صورت تصادفی قرار گرفت. در داخل هر قفس تقریبا 250 حشره کامل رها شد. جهت ارزیابی فعالیت ضد تخمریزی و دور کنندگی سفید بالک گلخانه، بلافاصله، سه روز و پانزده روز پس از تیمار کردن گیاهان، رها سازی حشرات کامل انجام گرفت. سپس سه و شش روز پس از رها سازی حشرات بالغ، تعداد تخم ها وحشرات کامل در سطح برگ گیاه میزبان شمارش گردید. نتایج نشان داد که بالاترین درصد تلفات پورگی (82.18 درصد) و تلفات پوپاریومی (73.90 درصد) توسط عصاره ی متانولی زیتون تلخ ایجاد شد. همچنین در میان تیمارهای مختلف، عصاره ی اسفند (6.58 درصد) و آبامکتین (13.08 درصد) بیشترین تاثیر را روی درصد افزایش طول دوران پورگی سفید بالک گلخانه در شرایط آزمایشگاهی نشان داد. در تحقیقات گلخانه ایی، دو عصاره ی گیاهی تاثیر قابل ملاحظه ایی روی درصد کاهش جمعیت پوپاریوم و حشرات کامل سفید بالک گلخانه ایجاد کردند. علاوه بر این، اسانس گیاهی بومادران، رازیانه و اسانس محلول در آب زیره سبز و آویشن بالاترین فعالیت ضد تخمریزی و دور کنندگی را روی سفید بالک گلخانه نشان دادند. در حالیکه فعالیت ضد تخمریزی و دور کنندگی اسانس های گیاهی بومادران و آویشن، سه و پانزده روز بعد از تیمار کردن گیاهان خیار کاهش یافت. این نتایج نشان می دهد که عصاره و اسانس های گیاهی از پتانسیل لازم در برنامه مدیریت آفات برخوردار می باشد. علاوه بر این، ترکیبات گیاهی در حد آفت کش های رایج یا حتی بیشتر از آن ها در کاهش جمعیت سفید بالک گلخانه می توانند موثر باشند. بنابراین به دلیل اثرات مخرب حشره کش های شیمیایی روی سلامتی بشر و محیط زیست، استفاده از ترکیبات گیاهی نیازمند مطالعات بیشتری خواهد بود.